Od kiedy rozszerzać dietę niemowlaka? Schemat żywienia niemowląt

Opublikowano 03/09/2023

Dla każdego młodego rodzica rozszerzenie diety to jeden z najbardziej stresujących etapów związanych z ich dzieckiem. Zewsząd płynie wiele sprzecznych informacji, które świeżo upieczonym rodzicom mogą namieszać w głowie. Od kiedy rozszerzać dietę niemowlaka? Od jakich pokarmów zacząć? Poznaj aktualny schemat żywienia niemowląt!

Rozszerzanie diety niemowlaka – od kiedy zacząć?

Babcie mówią jedno, zalecenia lekarza co innego, a na forach rodzicielskich można wyczytać jeszcze inne informacje. Jak się w tym nie zgubić? Jeśli zastanawiasz się, od kiedy rozszerzać dietę to mamy
dla Ciebie podpowiedź!

Pierwsze półrocze życia dziecka

Noworodek i niemowlę do 6. miesiąca życia żywi się wyłącznie mlekiem. Może być karmione piersią lub mlekiem modyfikowanym dopasowanym do wieku. Eksperci do spraw żywienia dzieci rekomendują, by dążyć do całkowitego lub częściowego karmienia naturalnego przez przynajmniej 4 pełne miesiące. Karmienie piersią powinno być kontynuowane dotąd, dopóki życzą sobie tego matka i dziecko. Przez pierwsze miesiące, niezależnie od sposobu karmienia, nie ma konieczności podawania innych płynów. Wyjątek stanowią leki i witaminy. 

Pierwsze pokarmy stałe

Dziecko rośnie, rozwija się i z leżącego noworodka staje się gaworzącym, aktywnym niemowlakiem. Oznacza to, że zapotrzebowanie na energię wzrasta. Kończą się też zapasy żelaza zgromadzone w życiu płodowym. W tym wieku zaleca się rozpoczęcie rozszerzania diety. 

W zaleceniach Polskiego Towarzystwa Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dzieci podaje się przedział 17-26 tydzień życia, jako czas kiedy należy wprowadzić do diety niemowlaka pierwsze pokarmy stałe.* Wtedy też powinieneś obserwować czy maluch jest już przygotowany do rozpoczęcia przygody z rozszerzaniem diety. Do oznak gotowości można zaliczyć:

  • umiejętność kontrolowania ruchów głowy i szyi,
  • umiejętność samodzielnego siedzenia lub siedzenia z podparciem,
  • zanik odruchu wypychania jedzenia z buzi,
  • otwieranie buzi podczas podawania jedzenia,
  • zainteresowanie jedzeniem.
  • Wprowadzanie pokarmów u niemowląt – jak to robić z głową?

    Najpierw marchewka, a może jabłuszko? Co może jeść półroczne niemowlę? Pytań dotyczących tego, jak rozszerzać dietę niemowlaka u świeżo upieczonych rodziców jest wiele. Jak to zrobić, żeby nie zwariować? Sprawdź, od czego zacząć rozszerzanie diety i jakie produkty wprowadzać do diety maluszka. 

    Łyżeczką czy do rączki?

    Pierwszą decyzją, jaką musisz podjąć, jeśli przygotowujesz się do rozszerzania diety malucha, jest sposób podania pierwszych smaków. Tradycyjną metodą rozszerzania diety niemowląt było podawanie pokarmów w formie purée i karmienie łyżeczką. Jednak od niedawna, wśród rodziców furorę robi skrót BLW. Termin BLW, czyli Baby-Led Weaning (w Polsce znany pod nazwą Bobas Lubi Wybór) oznacza samodzielne sterowanie procesem rozszerzania diety przez dziecko

    W praktyce wygląda to tak, że maluch już od pierwszych posiłków dostaje pokarm w takiej konsystencji, w jakiej jedzą go dorośli. Najlepiej jeśli są to gotowane warzywa lub owoce bez żadnych przypraw, aby dziecko poznało ich prawdziwy smak. Jeśli dziecko podrośnie, mogą to być surowe produkty. Metoda BLW stała się coraz bardziej popularna przede wszystkim dzięki wielu zaletom, takim jak nauka samodzielności, ćwiczenie aparatu mowy czy wspólne spożywanie posiłków. Jednak wielu rodziców obawia się zakrztuszeń jak również samego bałaganu – decydują się więc na wyłączne karmienie łyżeczką lub metodę mieszaną. 

    Kolejność wprowadzania produktów

    Jeszcze do niedawna wśród rodziców małych dzieci krążył popularny mit, jakoby to należało rozpocząć rozszerzanie diety od warzyw. Ten wybór był argumentowany tym, że niemowlę naturalnie preferuje smak słodki, dlatego też, jeśli do diety wprowadzi się najpierw owoce, to nie będzie chciało tak chętnie próbować wytrawnych przekąsek. 

    Obecnie, podkreśla się fakt, że kolejność wprowadzania nowych produktów do diety dziecka nie ma większego znaczenia. Nie ma też konieczności, byś stosował ten sam rodzaju produktu przez kilka dni z rzędu. Wybieranie produktów gęstych odżywczo i bogatych w żelazo powinno być priorytetem i wyznacznikiem tego, jak rozszerzać dietę niemowlaka. Tabela wartości odżywczych powinna więc stać się Twoim przyjacielem. 

    Produkty zakazane 

    Wbrew pozorom, kilkumiesięczne niemowlę może mieć całkiem różnorodną i rozbudowaną dietę. Istnieje jednak kilka produktów, których powinieneś bezwzględnie unikać w diecie dziecka, gdyż mogą stanowić dla niego niebezpieczeństwo. Wśród zakazanych produktów znajdują się: 

  • surowe mięso, ryby i jaja, miód – do ukończenia 1. roku życia, 
  • sól, cukier i słodziki, wysoko przetworzone wyroby mięsne, słodycze i słone przekąski, soki owocowe – przynajmniej do 1. roku życia,
  • niepasteryzowane mleko i sery, mleko kozie, mleko ryżowe, herbata z kopru włoskiego – do 4. roku życia, 
  • grzyby leśne – do 12. roku życia.
  • Gotowe czy domowe?

    Dla wielu rodziców wybawieniem są gotowe posiłki dla niemowląt, dla innych – oznaką lenistwa. Rozszerzanie diety to proces, który wymaga czasu, a jak wiadomo, możesz nie mieć go zbyt dużo przy małym bobasie. Korzystanie z gotowych posiłków z dobrym składem, jako urozmaicenie codziennej diety dziecka jest więc dużą pomocą i sposobem na smaczny posiłek w kilka chwil. Kupując w Auchan, możesz zaopatrzyć się zarówno w BIO przeciery dla niemowląt, kaszki, tubki owocowe marki Czerwony Ptak jak również w świeże warzywa, owoce. Znajdziesz także najlepszej jakości produkty mięsne idealne na pulpety dla najmłodszych, ryby, które ugotujesz na parze, nabiał dostarczający witaminę D i produkty zbożowe marki Pewni Dobrego

    Alergeny w diecie

    Niemal każdy produkt w diecie może być potencjalnym alergenem. Pomimo najszczerszych chęci, nie da się przed nim uchronić dziecka. Istnieje jednak tzw. złota ósemka alergenów pokarmowych, na które możesz zwrócić szczególną uwagę, a są to: białka mleka krowiego, białka jaj, soja, pszenica, ryby, skorupiaki i mięczaki, orzeszki arachidowe

    Artykuły potencjalnie alergizujące możesz podawać już od początku rozszerzania diety. Nowe produkty, w tym te o dużym ryzyku wystąpienia uczulenia, wprowadzaj ostrożnie – w domu, w godzinach porannych i w niewielkich ilościach. Alergeny dawkuj stopniowo, najlepiej jeden nowy dziennie, aby móc obserwować reakcję malucha i w razie wystąpienia objawów, zaprzestać podawania produktu. 

    Wielkość porcji i ilość posiłków

    Mówi się, że rodzic decyduje o tym, co podaje swojemu dziecku do jedzenia, ale to ono decyduje, czy i ile zje. Nie ma więc z góry określonej objętości pierwszych posiłków. Zdaj się na własną intuicję i karm malucha responsywnie, czyli do momentu, kiedy sam zasygnalizuje sytość. Jeśli chodzi zaś o ilość posiłków w diecie niemowlaka, to wytyczne WHO wskazują:

  • 2-3 posiłki dla dzieci w wieku 6-8 miesięcy,
  • 3-4 posiłki dla dzieci w wieku 9-11 miesięcy,
  • 3-4 posiłki oraz 1-2 przekąski dla dzieci w wieku 12-24 miesięcy. 
  • Warto jednak zaznaczyć, że wskazane wartości mogą się różnić w zależności od tego czy kontynuowane jest karmienie piersią, a także od apetytu malucha. Mimo tego, że zaleca się, aby po skończeniu 1. roku życia dziecko nie przyjmowało już pokarmów mlecznych z butelki (zwłaszcza w nocy), często zdarza, że maluchy nadal potrzebują takich produktów, które to mogą także zastąpić przekąskę, a nawet posiłek główny. 

    FAQ, czyli najczęstsze pytania o rozszerzanie diety niemowląt

    Jakie zagadnienia najbardziej nurtują rodziców podczas rozszerzania diety? Sprawdź, najczęściej pojawiające się pytania i rozwiej swoje wątpliwości!

    Dlaczego rozszerzać dietę po 6 miesiącu?

    Zalecenia WHO wskazują ten moment, jako najbardziej odpowiedni na rozpoczęcie rozszerzania diety ze względu na psychiczną i fizyczną gotowość na przyjmowanie innych pokarmów niż mleko. PTGHiŻD (Polskie Towarzystwo Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dzieci) podaje szerszy przedział wiekowy, od kiedy można podawać pokarmy stałe (17-26. tydzień życia), jednak powinieneś kierować się przede wszystkim oznakami gotowości i zacząć wprowadzać nowe produkty wtedy, gdy dziecko zacznie je wykazywać.

    Od kiedy rozszerzać dietę niemowlaka karmionego piersią?

    Zalecenia WHO i PTGHiŻD obowiązują zarówno dla niemowląt karmionych piersią, jak i tych pijących mleko z butelki. To kiedy rozszerzać dietę niemowlaka karmionego sztucznie czy też naturalnie zależy przede wszystkim od ich gotowości, jednak nie wcześniej niż w 17. tygodniu życia i nie później niż w 26. tygodniu życia

    Od czego rozpocząć rozszerzanie diety?

    Nie ma jednego, idealnego produktu, od którego warto rozpocząć poznawanie nowych smaków. Może to być owoc, warzywo, kaszka, lub też 2- lub 3-składnikowe dania. Możesz wspomóc się gotowymi produktami dla dzieci z dobrym składem takimi jak przeciery owocowo-warzywne od Auchan bez dodatku cukrów lub samodzielnie przygotowywać posiłki dla swojego maleństwa. Warto pamiętać, że na początku rozszerzania diety, niemowlę zjada niewielkie ilości pokarmu. 

    Kiedy rozszerzać dietę niemowlaka? W jakich godzinach podawać posiłki?

    Godziny podawania posiłków dopasuj do okien aktywności dziecka. W pierwszych dwóch miesiącach rozszerzania diety, nowe smaki podawaj krótko po karmieniu mlekiem, a następnie stopniowo odwracaj kolejność karmienia (najpierw posiłek stały, później mleko). 

    Spokojnie! To tylko rozszerzanie diety!

    Rozszerzanie diety to jeden z dużych kamieni milowych dziecka. Nie dziwi więc fakt, że rodzice chcą rozpocząć ten etap jak najszybciej i podchodzą do tego z należytą powagą. Jednak po początkowej ekscytacji, zazwyczaj przychodzi etap zwątpienia, kiedy maluch nie chce jeść lub pojawiają się pierwsze problemy żołądkowe.

    Od kiedy rozszerzać dietę niemowlaka? Pamiętaj, że każde dziecko jest inne, ma inny apetyt i rozwija się we własnym tempie. Na początku swojej kulinarnej drogi, maluch nie zawsze staje się smakoszem. Nie raz może Ci się przydarzyć sytuacja, kiedy większość posiłku wyląduje na Twoich ubraniach, a pieczołowicie przygotowywane danie zostanie wyplute i wyrzucone na podłogę. Wiedza dotycząca tego kiedy, jak i od czego rozpocząć rozszerzanie diety jest ważna, ale najważniejsze jest, byś Ty jako rodzic zachował spokój. Wtedy rozszerzanie diety stanie się dla Twojego bobasa niesamowitą przygodą!

    Dla młodych rodziców czas jest niezwykle cenny. Dlatego też swoje zakupy możesz zamówić wygodnie przez Internet! W Auchan dostaniesz wszystko, czego potrzebujesz do rozszerzania diety swojego dziecka! Sprawdź bogatą ofertę produktową Auchan i zrób zakupy już teraz!

    *https://ptp.edu.pl/files/Standardy_Medyczne_2014_Zalecenia_ywienia_.pdf