Organic, EKO i BIO – co to znaczy? Czym się różnią i jakie produkty wybierać? Sprawdź!

Świadomość społeczeństwa w kwestii ochrony zasobów naturalnych cały czas wzrasta. Bycie eko stało się poniekąd modne. Na ograniczenie swojego wpływu na środowisko zwracają uwagę zarówno konsumenci, jak i coraz więcej producentów. Znalezienie produktów dbających o planetę na półkach sklepowych przestało być trudnością. Po zdrową żywność, ubrania i kosmetyki stworzone z organicznych surowców sięgają już nie tylko wegetarianie i weganie. Produkty bio, eko, organic zyskują na dużej popularności.

Aby marki mogły nazywać swoje artykuły takimi określeniami i oznaczać je charakterystycznymi zielonymi etykietami, najpierw muszą spełnić konkretne wymogi. Podczas produkcji liczy się zrównoważony rozwój, nienaruszanie dobra środowiska, a nawet dodatkowe wspieranie ekosystemów. W trosce o planetę powstaje choćby żywność BIO – co to znaczy dla firm i konsumentów?

BIO to bardzo szeroka kategoria ekologicznej żywności i kosmetyków. W jej skład wchodzą produkty, które zostały stworzone z surowców pochodzących z takich upraw lub hodowli, gdzie zadbano o zachowanie biologicznej równowagi, nie modyfikując ani nie zakłócając w żaden sposób gospodarki naturalnej. Oznacza to w skrócie, że:

• do uprawiania roślin nie stosuje się chemicznych środków, pestycydów, herbicydów (preparatów chwastobójczych) czy sztucznych nawozów – korzysta się za to z metod przyjaznych środowisku, np. kompostowania;
• zwierzęta w hodowlach muszą być dobrze traktowane i karmione paszami bez antybiotyków, hormonów wzrostu czy GMO, a zapewnione im warunki powinny być jak najbardziej zbliżone do naturalnych;
• w składzie produktów nie ma konserwantów, sztucznych barwników, wzmacniaczy smaku, które mogą szkodzić zdrowiu konsumentów;
• stopień przetwarzania jest minimalny, ograniczony do koniecznych metod.

Wielu producentów współpracuje też z lokalnymi dostawcami, wspierając przy tym zrównoważony rozwój i ekologiczne gospodarstwa. Dobrym przykładem jest marka Pewni Dobrego od Auchan, której cały asortyment powstał na terenie Polski z poszanowaniem dobra środowiska

Wraz ze wzrostem popularności produktów typu BIO na półkach sklepowych pojawiło się więcej artykułów, które są dalekie od poszanowania zasad zrównoważonego rozwoju, a mimo tego na ich etykietach znalazły się oznaczenia wprowadzające konsumentów w błąd. Jeśli chcesz dokonać świadomego wyboru i nie ulec greenwashingowi (przedstawianiu fałszywych informacji przez marki o swojej odpowiedzialności ekologicznej), dowiedz się więcej o godnych zaufania certyfikatach nadawanych przez rzetelne instytucje.

Aby produkty mogły zostać zaklasyfikowane do kategorii BIO, producenci muszą dostosować się do rygorystycznych przepisów. Regulacje dotyczą pochodzenia surowców, sposobów ich przetwarzania, a także etykietowania gotowych wyrobów. Instytucje certyfikujące zwracają również uwagę na metody zabezpieczania gleby i wód czy rodzaj wykorzystywanych nawozów. Jeśli na każdym etapie wytworzenia produkt ma pozytywny wpływ na środowisko, na jego etykiecie pojawi się tzw. euroliść (Rozporządzenie UE nr 2018/848).

Unia Europejska dąży do tego, aby do 2030 roku 25% wszystkich upraw w państwach członkowskich była prowadzona według zasad rolnictwa ekologicznego. Jednak już teraz wiele dostępnych produktów, np. w ofercie sklepu Auchan, tworzonych jest z myślą o środowisku i posiada znaczek przyznawany przez Komisję Europejską. Charakterystycznego euroliścia otrzymują wyłącznie wyroby tworzone na terenie UE. Nie dotyczy to więc importowanych produktów.

Najbardziej rygorystyczne normy środowiskowe wyznacza certyfikat Ecolabel, którego znaczek przypomina kwiatka. Takie oznaczenie również nadaje UE. Z kolei Polskie Centrum Badań i Certyfikacji S.A. (PL-EKO-06) przyznaje zielony certyfikat BIO, jeśli produkt spełnia wymagania rolnictwa ekologicznego.

Kwestia nazewnictwa produktów z prozdrowotnymi wartościami, tworzonymi z myślą o ochronie środowiska wydaje się kłopotliwa. Czy są jakieś różnice między BIO a EKO wyrobami? Wiele osób stosuje te określenia jako synonimy. I choć nie jest to do końca błędne, warto zdawać sobie sprawę z drobnej odmienności BIO od EKO.

Otóż drugie określenie odnosi się do produktów, których tworzenie ma pozytywny wpływ na środowisko, wspierając dodatkowo rozwój ekosystemu. Wyroby BIO ograniczają się raczej do tego, aby nie niszczyć przyrody w żaden sposób i nie ingerować w jej cykl życia. Jednocześnie kluczowym oznakowaniem, jakie mogą uzyskać marki skupiające się na BIO czy EKO produkcji, jest euroliść.

Zamienne stosowanie tych terminów wynika głównie z różnic językowych występujących na terenie UE. W Niemczech, Austrii czy Francji częściej stosuje się skrót BIO. Z kolei w Polsce, Skandynawii i krajach anglojęzycznych popularniejsze jest EKO. Natomiast pamiętaj, że oba określenia odnoszą się po prostu do produktów ekologicznych, stworzonych w trosce o środowisko.

Co więcej, BIO, EKO znaczki są chętnie umieszczane na etykietach przez producentów, którzy nie otrzymali oficjalnego certyfikatu od rzetelnej instytucji. Jednak nielegalne używanie ekosymboli staje się coraz głośniejszym tematem, dzięki czemu prace nad zaostrzaniem norm i zwiększaniem kar dla marek wprowadzających konsumentów w błąd nie ustają.

Produkty organic składają się z co najmniej 95% składników o pochodzeniu naturalnym. Ich wytwarzanie również nie może wpłynąć negatywnie na stan gleby czy wód gruntownych. Zachowanie ścisłych standardów jest równie istotne co w przypadku wyrobów BIO i EKO. Organiczna zdrowa żywność może być droższa niż standardowe artykuły spożywcze, jednak korzyści płynące z jej wyboru powinny zrekompensować wyższą cenę.

Naturalne metody uprawy roślin są zazwyczaj czasochłonne i kosztowne. W końcu brak syntetycznych pestycydów wiąże się z większym ryzykiem utraty plonów, np. przez szkodniki. Jednak dzięki temu produkty organiczne uchodzą za zdrowsze – mogą zawierać więcej składników odżywczych dobrych dla Twojego zdrowia, czyli witamin, minerałów i przeciwutleniaczy. Natomiast zrównoważone rolnictwo ogranicza zanieczyszczanie środowiska przez chemiczne substancje zawarte choćby w syntetycznych nawozach.

Jak już wspomnieliśmy, produkcja organicznych wyrobów podlega ścisłym regulacjom prawnym. Standardy są regularnie kontrolowane, aby upewnić się, że certyfikacja przyznana marce nadal jest wiarygodna. Warto jednak wiedzieć, że takie normy różnią się w zależności od ustaleń w danym kraju – dotyczy to choćby dopuszczania do upraw substancji, które są zakazane przez państwa, restrykcyjności kontroli czy wymogów umieszczania konkretnych informacji na etykietach.

Za nadzór produktów organic odpowiadają m.in.: brytyjska organizacja Soil Association Organic, szwajcarska Bio Suisse czy francuska Ecocert. Jeśli chodzi o ogólnoświatowe standardy, wyznacza je IFOAM (Międzynarodowa Federacja Rolnictwa Ekologicznego) czy Codex Alimentarius (inaczej zwany jako „kodeks żywnościowy”, Wspólny Program Standardów Żywności FAO/WHO). Zadaniem ustanowionych norm jest ochrona zdrowia konsumentów.

Jeśli chcesz podejmować świadome decyzje zakupowe i wybierać żywność BIO i EKO, kieruj się kilkoma wskazówkami, dzięki którym nie ulegniesz popularnemu greenwashingowi. Pamiętaj, że nie każde zielone opakowanie wskazuje na zdrową żywność i ekologiczne pochodzenie wyrobu.

Zanim wsadzisz produkt do koszyka, dokładnie zapoznaj się z etykietą. Może pojawić się tam duży napis „BIO” albo „Organic”, jednak wcale nie musi się to przekładać na wartości marki. Szukaj charakterystycznego euroliścia, aby upewnić się, że producent otrzymał certyfikat eko. Poza tym na ekologicznym produkcie powinien znaleźć się też numer identyfikacyjny jednostki certyfikującej oraz miejsce produkcji surowców (określone np. jako rolnictwo UE).

Z kolei kosmetyki do pielęgnacji twarzy wybieraj z symbolem królika, który świadczy o nietestowaniu na zwierzętach. Zapoznaj się też dokładniej z innymi oznaczeniami certyfikatów, które są cenne uwagi świadomego konsumenta, np. polski ekoznak W Trosce o Naturę świadczący o korzystaniu producenta z zalet recyklingu.

Staraj się wybierać marki, które imponują Ci wartościami. W trosce o środowisko liczy się korzystanie z biodegradowalnych opakowań, wspieranie lokalnych dostawców i stałe dążenie do ograniczenia negatywnego wpływu na naszą planetę. Właśnie tym odznacza się producent zdrowej żywności Pewni Dobrego. Jeśli cenisz sobie transparentność, a ochrona przyrody jest dla Ciebie ważna, sprawdź asortyment marki w najbliższym sklepie Auchan lub zrób zakupy online. A więcej eko wskazówek poznasz na naszym blogu.

Dokonując świadomych wyborów i kupując produkty EKO, BIO, organic, możesz wspierać praktyki ekologicznego rolnictwa, jednocześnie przyczyniając się do ochrony środowiska. W zmianie nawyków zakupowych pomoże Ci zrozumienie określeń zdrowej żywności, dokładne czytanie etykiet i rozpoznawanie certyfikatów.