Jakie są rodzaje noży kuchennych? Do czego ich używać? Podpowiadamy!

Czy zastanawiałeś się, kiedyś jakie rodzaje noży kuchennych masz w swoim domu? Jeśli nie, to nadszedł czas, aby to sprawdzić. Dobry nóż kuchenny, a najlepiej zestaw to kluczowy element wyposażenia każdego gospodarstwa domowego. Dzięki nim szybko efektywnie, ale również i bezpieczenie przygotujesz posiłki dla siebie i całej rodziny. 

Noży używa się kilka, a nawet kilkanaście razy dziennie. Kroisz nimi chleb, smarujesz masło na kanapkach, siekasz zieleninę czy mięso wołowe na gulasz. Z tego względu warto wyposażyć się w kompletny zestaw, który posłuży Ci na długie lata. 

Jakie noże do kuchni kupić? Przede wszystkim trwałe, czyli wykonane z najwyższej jakości materiałów, do których zalicza się stal nierdzewna. Podczas poszukiwań idealnego zestawu zwróć uwagę na to, aby rękojeść zapewniała mocny i pewny chwyt, a ostrze było odporne na uszkodzenia mechaniczne i korozje. 

Zanim poznasz typy noży kuchennych, chcemy, żebyś zwrócił uwagę na rodzaj materiału, z którego są wykonane. Rodzaj stali jest kluczowym elementem, który decyduje o jakości, trwałości oraz sposobie użytkowania. Zrozumienie różnic między rodzajami stali pozwala lepiej dobrać je do swoich potrzeb oraz zadbać o odpowiednią pielęgnację i konserwację. 

Sprawdź także: Przechowywanie przypraw i ziół w kuchni – poznaj 11 zasad

Z jakiej stali wybrać nóż kuchenny? Wybór materiały ma kluczowe znaczenie dla trwałości, a także ostrości danego narzędzia.

Najpopularniejszym materiałem wykorzystywanym do produkcji noży jest stal nierdzewna znana ze swojej odporności na plamy i korozję. Doceniania jest także za dobre właściwości tnące. Wykonane z niej noże są chętnie wybierane zarówno przez amatorów gotowania, jak i profesjonalnych kucharzy. Wyróżniają się również łatwością ostrzenia i przystępną ceną. W sklepach znajdziesz noże wykonane ze stali nierdzewnej różnego rodzaju. Najczęściej spotykane są: 

• VG-1 – stal nierdzewna o dobrej ostrości i odporności na korozję. Stosowana powszechnie w nożach kuchennych;
• VG-10 – ulepszona wersja VG-1 z wanadem, charakteryzuje się większą twardością i lepszą zdolnością do utrzymania ostrości. Używana do produkcji noży wysokiej jakości;
• AUS-8 – stal łatwa do naostrzenia. Stosowana w nożach średniej klasy.
• AUS-10 – dzięki większej zawartości węgla i wanadu twardsza od AUS-8, używana w nożach wyższej jakości.
• Choromax – nowy typ stali z wysokim poziomem chromu, oferujący znakomitą odporność na korozję i dobrą ostrość.

Carbon Steel, czyli stal węglowa to kolejny materiał stosowany do tworzenia noży kuchennych. Ten rodzaj stali powstaje z połączenia żelaza i węgla, znajduje się w nim również dodatek aluminium, krzemu, miedzi oraz boru. Noże mają wytrzymałe i giętkie ostrza. Z łatwością się je ostrzy oraz utrzymuje w czystości, choć z biegiem czasu ich powierzchnia może pokryć się patyną – jest to zjawisko całkiem normalne, które nie wpływa na jakość użytkowania. 

Istnieje jeszcze trzeci rodzaj stali, z której powstają noże. To stal proszkowa – nowoczesny stop o gęstej i jednolitej strukturze. Dzięki takiej budowie noże wykonane ze stali proszkowej długo utrzymują ostrość i są odporne na pęknięcia. Ich wadą jest niestety wysoka cena oraz mała dostępność. 

Skupmy się na twardości stali, wyrażonej w stopniach HRC i mierzonej metodą Rockwella. Im wyższa wartość HRC, tym nóż jest twardszy, a więc nie wymaga częstego ostrzenia i radzi sobie z krojeniem twardych mięs oraz warzyw. Za takie uchodzą m.in. buraki, marchewki, ogórki czy włoszczyzna. 

Noże produkowane w Europie mają twardość w granicach 59 stopni HRC. Natomiast ręcznie kute japońskie ostrza poszczycić się mogą twardością wynoszącą nawet 66 stopni HRC. Takie noże wymagają ostrzenia raz na pół roku, przez co są wybierane przez profesjonalistów – kucharzy pracujących w najlepszych restauracjach na świecie. 

Nadszedł czas, aby szczegółowo omówić rodzaje noży kuchennych i ich zastosowanie. Zapoznając się z przedstawionymi informacjami, będziesz wiedzieć, jakie kupić do swojej kuchni!

Dowiedz się: Jak ułożyć sztućce na stole? Poradnik savoir-vivre

Nóż szefa kuchni, taki jak np. Actuel – nóż Szefa Kuchni 20 cm, to najczęściej wykorzystywane narzędzie do krojenia. Jego szerokie ostrze świetnie sprawdza się w przypadku szatkowania, siekania warzyw, porcjowania mięsa oraz przenoszenia składników z deski na patelnie. Klasyczny nóż szefa kuchni ma długość 20 cm, a jego twardość oscyluje w granicach 55-57 HRC.

Jest długi i wąski, a do tego wyposażony w ząbki. Tak w skrócie można opisać nóż do pieczywa. Dzięki odpowiednio wyprofilowanemu ostrzu idealnie radzi sobie z chrupiącą skórką chleba i bułek. W Auchan znajdziesz Actuel – nóż do pieczywa stal 20 cm. To narzędzie wyposażone w antypoślizgowy uchwyt, dzięki czemu świetnie trzyma się w dłoni. Twardość noża do chleba to najczęściej 56-58 HRC.

Jarzyniak to inaczej nóż do warzyw. Jest on o wiele mniejszy niż nóż szefa kuchni. Dla przykładu Actuel – nóż do obierania warzyw i owoców ma 9 cm i twardość 58-60 HRC, dzięki czemu świetnie radzi sobie z cięciem jabłek, marchewki, czy gruszki. Umożliwia pewny chwyt i precyzyjne manewrowanie ostrzem, co jest wymagane podczas krojenia nawet drobnych owoców. 

Wymieniając rodzaje noży, nie sposób zapomnieć o ostrzach filetowych, które są niezbędne przy obróbce mięs i ryb. Tutaj wybór jest szeroki. Dla przykładu nóż do steków 11 cm z czarną rączką to akcesorium z lekko zadartą ostrą końcówką, która umożliwia krojenie dużych porcji pieczonego mięsa. Z kolei profesjonalny nóż do oddzielania kości 14 cm sprawi, że filetowanie łopatki z kością czy udek z kurczaka w domowych warunkach stanie się znacznie łatwiejsze. W Auchan znajdziesz również tasak kuchenny do mięsa. Ten nóż poradzi sobie nawet z twardymi kawałkami, boczkiem czy słoniną. Noże do ryb charakteryzują się zwiększoną elastycznością, a twardość stali, z jakiej są wykonane oscyluje między 55 a 58 HRC.

Zgrabny i niewielki nóż do obierania to konieczność w każdym domu. Ten typ noża pozwoli Ci mieć pełną kontrolę nad pozbywaniem się skórki z warzyw korzeniowych oraz z cytrusów. Możesz wykorzystać go także do usuwania gniazd nasiennych z jabłek czy gruszek. Ze względu na poręczne rozmiary, akcesorium znajdzie miejsce nawet w niewielkiej szufladzie bądź organizerze na noże. Podobnie jak klasyczny nóż do warzyw, wersja do obierania ma twardość około 58-60 HRC.

Przeczytaj także: Jak ułożyć serwetki na stole? 5 sposobów na kreatywne składanie serwetek!

Poznałeś już podstawowe rodzaje noży kuchennych. Teraz chcemy Ci przedstawić noże specjalistyczne – mniej znane, ale niezwykle użyteczne, zwłaszcza jeśli dużo czasu spędzasz na przygotowywaniu wyszukanych potraw. 

Standardowy nóż szefa kuchni nie zawsze poradzi sobie z pokrojeniem miękkich gatunków sera. Z pomocą przychodzą specjalne rodzaje właśnie do tych produktów. Akcesoria różnią się od siebie budową i długością. Noże do sera mają zwykle długość od 10 cm dla miękkich serów do 20 cm dla twardych. To samo tyczy się twardości. Noże do serów miękkich są wykonane ze stali o twardości około 52 HRC, natomiast akcesoria do serów twardych – 55 HRC.

Do serów miękkich wybierz nóż z otworami, dzięki którym plastry nie będą się przyklejać do stalowej powierzchni. Ostre ostrze i ścięty czubek – tak powinien wyglądać nóż do serów twardych i półtwardych. Z kolei do parmezanu polecamy nóż o specyficznym kształcie – jego klinga przypomina ostro zakończoną kroplę. 

Nóż Santoku to wszechstronne narzędzie tnące, zwłaszcza dla miłośników warzyw i owoców. Dzięki niemu precyzyjnie posiekasz świeże zioła, cebulę, a nawet przeprowadzisz filetowanie mięsa. Nóż Santoku to akcesorium o twardości 58-60 HRC. Długość ostrza tego noża waha się w granicach od 14 do 18 cm. Krótsze sprawdza się przy krojeniu warzyw, a dłuższe jest polecane dla osób, które często kroją mięso. Opcja wyboru długości ostrza powinna być dobrana także pod kątem wzrostu kucharza. Krótkie ostrze i rękojeść jest łatwiejsze w użyciu przez osoby niskie. Natomiast jeśli szukasz uniwersalnego narzędzia, zwróć uwagę na nóż Santoku o długości 18 cm. 

Nóż do sushi przeznaczony jest do cięcia surowych filetów rybnych. Charakteryzuje się on długim, wąskim i cienkim ostrzem w kształcie liścia. Najwygodniejszy nóż do sushi to taki o długości między 20 a 30 cm i dużej twardości – między 58 a 63 HRC W Japonii kultura krojenia ryb do sushi stanowi ważny element ich historii. W Polsce nóż do sushi dopiero zaczyna pojawiać się u restauratorów. Niemniej jednak warto go mieć, jeśli często przygotowujesz dania z surową rybą w roli głównej.

Nóż do ostryg pozwoli Ci delektować się owocami morza bez wysiłku oraz ryzyka zranienia palców czy dłoni. Narzędzie umożliwia łatwe otwieranie ostryg, a także przegrzebków. Jego cechą charakterystyczną jest grube i gładkie ostrze – szerokie u podstawy i zwężające się ku końcowi. Twardość noża gra tu również ważną rolę – powinna oscylować między 55 a 58 HRC.

Wiesz już jakie noże do kuchni wybrać, ale czy zastanawiałeś się jak zadbać o swoje narzędzia, aby posłużyły Ci przez długie lata? Przede wszystkim nie myj noży w zmywarce, tylko ręcznie – letnią wodą z użyciem delikatnego płynu do mycia naczyń. Następnie wytrzyj do sucha, by nie pozostały smugi.

Sprawdź również: Jak zrobić dobrą kawę w domu? 5 trików dla baristów amatorów!

Kuchenne noże przechowuj na listwie magnetycznej lub w specjalnym stojaku. Nie wkładaj noży do szuflady – taki sposób przechowywania sprawia, że ostrza noży obijają się o siebie, a to prowadzi do ich tępienia.

Najlepsze podłoże do krojenia to drewniana deska – bambusowa, drewniana czy też akacjowa. Jednak pamiętaj, by podczas krojenia mięsa używać tych z plastiku, które nie przesiąkają np. zapachem.  

Kiedy nóż ulegnie stępieniu, skorzystaj z ostrzałki – znajdziesz je w sklepie Auchan. Produkt marki Actuel jest łatwy w użyciu – wystarczy umieścić nóż w odpowiednim miejscu i kilka razy przesunąć po ostrzałce. Dzięki temu w mgnieniu oka przywrócisz mu dawną ostrość. 

Mamy nadzieję, że już poznałeś popularne typy noży kuchennych. Odpowiednio dobrany zestaw może zrewolucjonizować sposób przygotowywania posiłków i wpłynąć na przyjemność z gotowania. Na sam początek polecamy Ci zakupić dobrej jakości nóż szefa, nóż do pieczywa oraz niewielki nożyk do obierania warzyw. Z czasem możesz rozszerzyć swoją kolekcję o bardziej wyspecjalizowane narzędzia np. nóż do sera. Wszystkie noże znajdziesz na stronie Auchan, gdzie łatwo i szybko zamówisz swój komplet z dostawą prosto pod drzwi!