Kuchnia węgierska – 9 kulinarnych inspiracji

Historia kuchni węgierskiej to przede wszystkim historia spotkań. Węgry, leżące w sercu Europy, były przez wieki miejscem, gdzie krzyżowały się wpływy z różnych stron świata. Tętniące życiem targowiska Budapesztu pozwoliły mieszkańcom Węgier czerpać z dorobku kulinarnego narodów tak różnych, jak Turcy, Austriacy, a nawet Włosi.

Kluczowym elementem węgierskiej kuchni jest łączenie różnych składników w harmonijną całość. Na przykład sposób, w jaki Węgrzy przyjęli i dostosowali paprykę, przyprawę przywiezioną do Europy z Nowego Świata, świadczy o ich otwartości oraz kreatywności. Z czasem papryka stała się nie tylko symbolem kuchni węgierskiej, ale i kluczowym składnikiem, który nadaje jej charakterystyczny, niepowtarzalny smak.

Tradycje kulinarne Węgier są również głęboko związane z rolnictwem. Węgierska ziemia, żyzna i bogata, od wieków dostarczała mieszkańcom szeroki wybór warzyw i owoców. Ten bliski związek z ziemią widoczny jest także w szacunku, jakim Węgrzy obdarzają naturalne składniki swoich dań, stawiając na prostotę i autentyczność.

Węgierska kuchnia jest także świadectwem ważności wspólnoty i rodziny. Tradycyjne posiłki, takie jak te przygotowywane podczas świąt i festiwali, są zawsze okazją do spotkań oraz celebracji. Warto też podkreślić, że Węgrzy są niezwykle dumni ze swoich lokalnych produktów i często organizują związane z nimi festiwale. Najpopularniejsze to organizowane od niemal 30 lat Święto Kiełbasy Csabai (Csabai Kolbászfesztivál), festiwal papryki w Kalocsie czy czosnku w Makó, które promują lokalne składniki i potrawy.

Sprawdź też: Przechowywanie przypraw i ziół w kuchni – poznaj 11 zasad

Serce węgierskiej kuchni bije dzięki kilku kluczowym składnikom. Fundamentem są oczywiście mięsa – a zwłaszcza wołowina i wieprzowina – świeże warzywa oraz owoce, a także kremowe, aromatyczne sosy. To dzięki nim tradycyjne dania węgierskie, serwowane w gospodach zwanych czardami przy akompaniamencie muzyki, stały się charakterystycznym elementem turystycznym Węgier.

Papryka, królowa węgierskiej kuchni i lokalne „czerwone złoto”, to podstawa wielu tradycyjnych potraw – jest uprawiana w tym kraju w ponad 1000 odmianach! Może być słodka, łagodna lub ostra, a każdy rodzaj wnosi do dania nieco innego charakteru.

Dodawana niemal do wszystkiego, a zwłaszcza do gulaszów i sosów, papryka nadaje potrawom intensywny kolor i głębię smaku. Często stanowi też podstawę obiadu, np. jako główny składnik tradycyjnych, faszerowanych papryk.

Choć głównie jest kojarzona z potrawami wytrawnymi, papryka znajduje również swoje miejsce w węgierskich deserach. Dodaje się ją na przykład do ciast i kompotów, gdzie lekko pikantny posmak tworzy interesujący kontrast ze słodyczą.

Węgrzy są znani z umiejętności przyrządzania wyśmienitych, soczystych i aromatycznych potraw mięsnych. Często są to dania, w których mięso – takie jak wieprzowina, baranina, wołowina,drób, a nawet dziczyzna – jest powoli duszone, aby na końcu rozpadało się w ustach. Mięso często służy jako baza do sosów, w której może się pojawiać również kiełbasa, dostarczając dodatkowej warstwy pikantnych nut.

Papryka, cukinia, cebula, kapusta, buraki cukrowe, ziemniaki, pomidory… To tylko niektóre z warzyw, które znajdziesz w węgierskim garnku. Są nie tylko dodatkami, ale często stanowią podstawę wielu dań, nadając im głębi i aromatu.

Popularność świeżych warzyw wynika z charakterystyki regionu – Węgry są jednym z krajów o największej powierzchni użytków rolnych, która wynosi niemal 70%. Żyzne gleby i korzystny, umiarkowanie ciepły oraz klimat, sprzyja uprawom zarówno warzyw, jak i owoców. Lokalne sady są pełne brzoskwiń (z których Węgrzy robią nawet brzoskwiniowe alkohole), moreli, śliwek, jabłek oraz oczywiście winogron.

Gęste, pełne smaku sosy są wynikiem długiego gotowania. Za ich smak odpowiadają również przyprawy, jak papryka, tymianek czy cząber. Popularnym wyborem jest kremowy sos na bazie smażonej papryki z dodatkiem śmietany lub jogurtu, zwykle dodawany do nokedli – małych, ręcznie robionych kluseczków z twarogu.

Przeczytaj także: Z czym jeść placki ziemniaczane? 12 najlepszych dodatków

Tradycyjne dania kuchni węgierskiej to skarbnica smaków. Niezwykła różnorodność to coś, co charakteryzuje kuchnię węgierską. Potrawy, które są najbardziej ikoniczne, takie jak gulasz, leczo, hortobágyi palacsinta, bogracz czy pörkölt, zyskały uznanie zarówno w kraju, jak i poza jego granicami.

Gulasz to bez wątpienia jedno z najbardziej rozpoznawalnych dań węgierskich. Jego korzenie sięgają wieków wstecz, kiedy to pasterze gotowali mięso z dodatkiem cebuli i papryki na wolnym ogniu, w prostych, żeliwnych garnkach. 

Tradycyjny gulasz to bogata, sycąca potrawa, która idealnie łączy:

• mięso (najczęściej wołowe lub wieprzowe);
• paprykę;
• cebulę;
• ziemniaki.

Gulasz powinien być gotowany nawet przez 2–3 godziny na wolnym ogniu, aby nabrał kremowej konsystencji. Można go serwować na kilka sposobów – najpopularniejszy dodatek to ziemniaki, jednak tradycyjny gulasz dobrze smakuje także z kluskami, chlebem czy nawet makaronem. Co ciekawe, Węgrzy traktują go zarówno jako gęstą zupę, jak i jako sos do głównego dania.

To warzywna potrawa, w której główną rolę grają papryka, pomidory i cebula, często z dodatkiem kiełbasy lub innych rodzajów mięsa. Leczo jest szczególnie popularne latem, kiedy to lokalne warzywa są najświeższe. Co ciekawe, na Węgrzech zwykle jest ono traktowane jako dodatek, a nie danie główne. Leczo może też zostać wzbogacone o inne warzywa niż papryka czy pomidory – świetnie sprawdzą się też bakłażan, ciecierzyca oraz pieczarki.

Hortobágyi palacsinta to unikalne połączenie naleśnika z pikantnym farszem mięsnym, często podawanym z gęstym, paprykowym sosem. Danie to nawiązuje do tradycji pasterskich. Naleśniki Hortobágyi to popularna przekąska na węgierskich festiwalach i targach, ale również ceniona potrawa na rodzinnych obiadach.

Bogracz, podobnie jak gulasz, to gęsta zupa mięsna, która zawdzięcza swoją nazwę garnkowi (bográc), w którym jest tradycyjnie przygotowywana. Choć podstawowe składniki są podobne do tych w gulaszu, bogracz jest zazwyczaj jeszcze bardziej sycący i bogaty w różne rodzaje mięs, w tym dziczyznę. Jest to danie, które idealnie nadaje się na towarzyskie gotowanie na zewnątrz, gdzie długie godziny przygotowań stają się częścią wspólnego, radosnego spędzania czasu.

Pörkölt to esencja węgierskiej kuchni. To duszone mięso (najczęściej wołowe, wieprzowe lub jagnięce) w intensywnym, paprykowym sosie. Pörkölt jest wolno gotowane, co pozwala wszystkim smakom doskonale się połączyć, a mięsu stać się niezwykle kruchym i soczystym. Danie to często podaje się z kluskami lub prostym, wiejskim chlebem, idealne na każdą okazję, od codziennych posiłków po świąteczne uczty.

Jeśli chodzi o węgierskie potrawy, nie sposób nie wspomnieć o kultowym langoszu. To rodzaj smażonego placka z ciasta drożdżowego, które przed smażeniem jest rozciągane lub wałkowane na cienki okrąg. Podstawowa wersja langosza jest podawana zwykle z czosnkiem, solą lub smalcem, ale istnieje wiele wariantów tego dania, np. z:

• śmietaną;
• serem;
• szynką;
• cukrem czy dżemem.

Langosz może pełnić rolę węgierskiego street foodu – podobnie jak polska zapiekanka, często sprzedawany jest w budkach w pobliżu głównych atrakcji turystycznych czy na rynkach w miasteczkach.

Sprawdź także: Czy można smażyć na oliwie z oliwek? Rozwiewamy wątpliwości!

Węgierska kuchnia słynie nie tylko z wyrazistych, pikantnych dań głównych, ale także z wyjątkowo bogatej palety deserów. Słodkie specjały, takie jak tort Dobosza, Rigó Jancsi czy somlói galuska, to przysmaki, które znają nie tylko mieszkańcy kraju, ale są słynne także poza jego granicami.

Tort Dobosza to jeden z najbardziej klasycznych węgierskich deserów, skomponowany przez cukiernika Józefa Dobosa w drugiej połowie XIX wieku. Jest to tort warstwowy, którego każda warstwa składa się z cienkich, delikatnych biszkoptów przełożonych czekoladowym kremem maślanym.

Charakterystyczną cechą tortu jest jego wierzch – twarda karmelowa glazura, która dodaje nie tylko smaku, ale także wyjątkowej tekstury. Tort Dobosza jest symbolem cukierniczej elegancji i precyzji, a jego głęboki, bogaty smak czekolady idealnie kontrastuje z chrupiącą słodyczą karmelu.

Rigó Jancsi, nazwany na cześć słynnego skrzypka, to kwintesencja deserów węgierskich. Jest to lekkie, ale intensywne w smaku czekoladowe ciasto, złożone z dwóch warstw puszystego biszkoptu, pomiędzy którymi znajduje się kremowa, aksamitna warstwa musu. Ten deser jest znany nie tylko ze swojej wyrafinowanej prostoty, ale również z głębokiego, nasyconego smaku, który doskonale komponuje się z filiżanką mocnej kawy.

Somlói galuska to prawdziwa uczta dla zmysłów, często uważana za jeden z narodowych skarbów Węgier. Jest to warstwowy deser składający się z różnych rodzajów biszkoptów, takich jak waniliowy, czekoladowy i orzechowy, przełożonych kremem waniliowym, rodzynkami, orzechami i polewą czekoladową. Całość jest często podawana z dodatkiem bitej śmietany.

Złożoność smaków i tekstur sprawia, że somlói galuska jest jednym z najbardziej rozpoznawalnych i lubianych deserów węgierskich. Każdy kęs to mieszanka słodkich, kremowych i chrupiących elementów, które razem tworzą harmonijną całość.

Zobacz także: Jakie mięso jest najzdrowsze? Wszystko o kurczaku, wieprzowinie i wołowinie

Aromatyczna, sycąca oraz korzystająca z wysokiej jakości składników – taka jest kuchnia węgierska. Potrawy z tego kraju są znane również w Polsce, dlatego pewnie nie raz miałeś już okazję wypróbować leczo lub tradycyjny gulasz.

Pozostałe przysmaki także możesz przetestować. W sklepie internetowym Auchan kupisz składniki, dzięki którym szybko i łatwo przyrządzisz takie dania, jak langosz, bogracz, a nawet klasyczne węgierskie desery. Zacznij swoją kulinarną przygodę, eksperymentuj ze smakami i poczuj się jak w samym sercu Węgier!