Aplikacja
savoir vivre w teatrze

Savoir-vivre w teatrze, czyli jak się zachowywać, obcując ze sztuką?

Opublikowano 25.05.2023 - 8 minut czytania

Teatr to dom sztuki. Przychodząc tam, warto wyrazić swój szacunek do aktorów, scenografów, charakteryzatorów i reżyserów poprzez odpowiednie zachowanie. Podpowiadamy, czym jest savoir-vivre w teatrze.

Savoir-vivre w teatrze – co to oznacza?

Savoir-vivre w teatrze odnosi się do zasad etykiety i zachowania, których powinieneś przestrzegać podczas pobytu w tym miejscu. Jeszcze za czasów starożytnych, gdy w amfiteatrach greckich wystawiano dające pociechę ludowi komedie i oczyszczające, podniosłe tragedie, powstała koncepcja katharsis. Słowo to oznacza „oczyszczenie sztuką teatralną”.

Pojęcie to odnosiło się zwykle do tragedii. Obcowanie na żywo ze sztuką aktorską i dziś ma przynosić widzom pewną formę oczyszczenia z emocji, oderwania się od spraw codziennych i nastawienia na refleksję.

Obecność na scenie aktorów wymaga przestrzegania pewnych zasad ze strony publiczności. Przede wszystkim widzowie nie powinni przeszkadzać i rozpraszać artystów w czasie, gdy wykonują oni swoją pracę.

Savoir-vivre w teatrze oznacza respektowanie pewnych norm społecznych i kulturalnych, które pomagają stworzyć przyjemną atmosferę dla wszystkich uczestników, zarówno artystów, jak i widzów.

Jak zachowywać się w teatrze? Poznaj zasady z Auchan

Savoir-vivre w teatrze wymaga przestrzegania pewnych norm społecznych. Te zasady w teatrze pomogą Ci uniknąć faux pas.

Sprawdź również: Jak ubrać się do filharmonii? Poznaj 7 obowiązujących zasad

1. Bilety, miejca i punktualność

Gdy wybierasz się do teatru, pamiętaj, aby bilet przechowywać w łatwo dostępnym miejscu. Do teatru przybądź na czas, a właściwie przed rozpoczęciem spektaklu – najlepiej zaplanuj swoją drogę na miejsce tak, aby pojawić się tam minimum kwadrans przed rozpoczęciem sztuki.

Będąc na czas, upewnij się, że znasz numer swojego miejsca i zasiądź na nim. Jeżeli nie możesz odszukać swojego siedzenia, pracownik teatru z radością Ci pomoże. Unikaj zajmowania miejsc innych osób. Jeśli jednak zdarzy się spóźnienie, wejdź do sali teatralnej, starając się jak najmniej przeszkadzać innym widzom i zaczekaj na odpowiedni moment, aby usiąść. Najczęściej pomoże Ci w tym inspicjent, który pokieruje Cię na miejsce, kiedy będzie to najbardziej stosowna chwila.

Jeżeli w Twoim rzędzie siedzą już inni widzowie i musisz przejść obok nich, aby dojść do swojego siedzenia, zawsze przechodź twarzą do nich, czyli tyłem do sceny. Poczekaj, aż Twoi sąsiedzi z rzędu wstaną, aby nie przepychać się przez ich wyciągnięte kolana. Zawsze warto przeprosić i powiedzieć, że masz miejsce tuż obok. Możesz grzecznie poprosić ich o wstanie.

To zachowanie w teatrze – jak się domyślasz – działa w dwie strony. Jeżeli ktoś chce udać się na swoje miejsce i musi Cię wyminąć, ułatw mu to. Wstań ze swojego siedzenia, aby zrobić przejście. To teatralna kurtuazja.

2. Wyłącz telefon i inne urządzenia elektroniczne

Przed wejściem do sali teatralnej wyłącz lub wycisz swoje urządzenia elektroniczne, takie jak telefony komórkowe czy smartwatche, aby nie zakłócały one przebiegu spektaklu. Unikaj sprawdzania wiadomości, rozmów telefonicznych lub korzystania z urządzeń w trakcie sztuki.

Korzystanie z telefonu w czasie przedstawienia może być bardzo uciążliwe dla innych widzów, obsługi oraz aktorów. Przeszkadzać innym będzie nie tylko dźwięk urządzenia, ale i jasność ekranu, który rozbłyśnie na ciemnej widowni. Co więcej, rozmowy telefoniczne czy pisanie wiadomości to po prostu okazanie braku szacunku dla aktorów.

3. Zachowaj ciszę

W trakcie spektaklu bądź cicho. Unikaj rozmów, szeptów czy innych dźwięków, które mogą zakłócić przebieg przedstawienia. Powstrzymaj się od energicznego przeszukiwania torebki, szeleszczenia papierkami czy innymi przedmiotami. Zachowuj się tak, aby nie zakłócać odbioru sztuki innym widzom.

4. Odpowiednie reakcje

Okazuj swoje uznanie i wsparcie dla występujących poprzez odpowiednie reakcje. Klasyczne oznaki uznania to oklaski, które można dać po zakończeniu każdej części spektaklu, pojawieniu się aktora na scenie lub po wyjątkowo udanym wykonaniu. Pamiętaj, że odpowiednia długość oklasków jest ważna, aby nie przesadzać ani nie skracać tego gestu uznania.

Po zakończeniu spektaklu, jeżeli uważasz, że kunszt aktorów tego wymagał, możesz wstać z miejsca, aby dać owacje na stojąco. To największe wyróżnienie dla aktorów. Podczas braw unikaj gwizdów czy buczenia – to bardzo nieeleganckie zachowanie w teatrze.

5. Przerwy

Jeśli spektakl ma antrakty, możesz opuścić swoje miejsce na ten czas. O rozpoczęciu przerwy informuje opuszczenie kurtyny i zapalenie światła na widowni. Udaj się przed salę widowiskową, aby rozprostować kości. To dobry moment na zjedzenie przekąski, wypicie kawy lub oferowanej przez bar w teatrze lampki wina. Przekąski, które zabierzesz ze sobą w torebce, znajdziesz w sklepach Auchan.

Wróć na swoje miejsce przed rozpoczęciem kolejnej części spektaklu. Poinformują Cię o tym dzwonki lub gongi. Pierwszy informuje, że niedługo skończy się przerwa. Drugi – to sygnał, że czas wracać na swoje miejsce. Trzeci – to ten przysłowiowy „ostatni dzwonek”, po którym nastąpi wznowienie sztuki.

Antrakty zwykle dzielą akty sztuki. Przerwy przeznaczone są nie tylko dla publiczności, ale i dla scenografów, którzy w tym czasie mogą zmienić całkowicie dekoracje na scenie.

Najczęściej przewiduje się jedną przerwę w trakcie spektaklu. Przy dłuższych przedstawieniach mogą być 3 lub nawet 4 ok. 10-15-minutowe przerwy.

6. Wyjdź z sali odpowiednio po zakończeniu spektaklu

Po zakończeniu spektaklu, nie spiesząc się, opuść salę teatralną. Niektóre teatry mają tradycję spotkań z aktorami po spektaklu, ale pamiętaj, że są oni również ludźmi i mogą potrzebować chwili prywatności. Jeśli masz ochotę podziękować aktorom lub podzielić się swoimi wrażeniami, rób to w sposób uprzejmy i szanujący ich prywatność.

Savoir-vivre w teatrze wskazuje, aby nie opuszczać sali przed zakończeniem oklasków i ukłonami aktorów.

Jak się ubrać do teatru?

Dość ważnym aspektem tego, jak zachowywać się w teatrze, jest odpowiedni strój. Zasady ubioru na spektakle zmieniły się nieco na przestrzeni lat. Dawniej teatr był miejscem, gdzie oczekiwano bardziej formalnego stroju, a dziś zależnie od teatru i rodzaju sztuki dopuszcza się większą elastyczność w ubiorze.

Dawniej (zwłaszcza w czasach, gdy teatr był bardziej dostępny dla wyższych klas społecznych) oczekiwano, że widzowie ubiorą się elegancko i formalnie. Panowie nosili smokingi lub garnitury, a kobiety eleganckie suknie wieczorowe. Było to okazją do pokazania swojego statusu społecznego i wyczucia stylu. Formalny strój obecnie jest wymagany m.in. przez Teatr Wielki Opera Narodowa – przed udaniem się do takich miejsc, zawsze upewnij się, jakie są wymagania dotyczące stroju.

W większości przypadków zasady ubioru są najczęściej mniej restrykcyjne, a wiele teatrów, dopuszcza bardziej casualowe stroje. Niemniej jednak wiele osób nadal wybiera stosowny strój formalny. Zazwyczaj można założyć eleganckie spodnie i koszulę lub bluzkę, sukienkę koktajlową lub garnitur.

Na wyjątkowe wydarzenia, takie jak premiery, wkłada się najczęściej stroje wieczorowe – ciemne garnitury z białą koszulą i muchą lub krawatem oraz długie suknie wieczorowe czy sukienki koktajlowe.

Do teatru włóż buty eleganckie, ale i takie, które są wygodne na dłuższe siedzenie i poruszanie się po teatrze. Dobrze, jeżeli obuwie będzie miało krytą piętę oraz palce. Panowie mogą założyć derby, oksfordy, a w lecie mokasyny typu loafer shoes. Panie wybrać mogą czółenka, baleriny lub buty na niewysokim obcasie. Ważne jest, aby buty były odpowiednie do stroju i nie zakłócały komfortu.

Zanim wejdziesz na widownię, musisz pozostawić odzienie wierzchnie w szatni. Tam też pozostawia się przedmioty takie jak większe torby czy parasole. Do teatru wybierz się jednak z niewielką, elegancką torebką, np. kopertówką. Możesz wziąć ją na salę i położyć na kolanach.

Szatnie w teatrach są darmowe. Po oddaniu ubrania otrzymasz numerek. Korzystanie z szatni ma na celu zarówno zapewnienie większej wygody dla widzów, jak i bezpieczeństwa. Warto zawsze sprawdzić, czy dany teatr ma takie wymogi i postępować zgodnie z zaleceniami.

Przeczytaj też: Jak się ubrać do opery? Poznaj 10 zasad

Zasady w teatrze – czego nie powinni robić widzowie?

Czego nie wolno robić w teatrze? Podczas pobytu w teatrze istnieje kilka rzeczy, których należy unikać, aby nie zakłócać doświadczenia innych widzów i szanować artystów na scenie. Zapamiętaj więc tę listę!

1. Nie przeszkadzaj widzom

Unikaj głośnych rozmów, szeptów lub komentarzy, które mogą przeszkadzać innym. Pamiętaj, że wszyscy są tam po to, aby skupić się na przedstawieniu, więc szanuj ich potrzebę koncentracji.

2. Nie jedz i nie pij w czasie spektaklu!

To nie kino! Nie zabieraj więc na widownię popcornu czy gazowanego napoju. To jedna z podstawowych zasad, czego nie wolno robić w teatrze.

Przez czas trwania sztuki z pewnością możesz powstrzymać się od spożywania przekąsek czy picia. W najlepszym wypadku dozwolona jest woda, której dyskretnie można się napić, jeżeli masz problemy zdrowotne. Małe butelki wody niegazowanej kupisz w sklepach Auchan.

Jednak jedzenie czy picie w czasie sztuki to wyraz braku szacunku dla aktorów. Aby się czegoś napić czy coś zjeść, poczekaj na antrakt. Wtedy możesz się udać do bufetu i zamówić napój lub kawałek ciasta czy orzeszki.

3. Nie opuszczaj sali w trakcie trwania sztuki

Staraj się nie wychodzić z sali teatralnej w trakcie przedstawienia, chyba że jest to absolutnie konieczne. To zakłóca spektakl zarówno aktorom, jak i innym widzom. Jeśli koniecznie musisz wyjść, staraj się to zrobić w przerwie między aktami lub w odpowiednim momencie.

Wyjście z teatru w czasie spektaklu to jedna z najgorszych recenzji dla przedstawienia. Aktorzy oraz twórcy sztuki mogą to odczytać jako informację, że spektakl jest tak zły, że widzowie nie są w stanie na nim wysiedzieć.

4. Nie fotografuj i nie nagrywaj przedstawienia

Informację o zakazie nagrywania czy robienia zdjęć usłyszysz zapewne przed spektaklem. To jest nie tylko nieodpowiednie, ale także narusza prawa autorskie i może zakłócać występ.

5. Nie przysypiaj

Przedstawienie teatralne wymaga uwagi i koncentracji. Unikaj zasypiania w trakcie spektaklu, ponieważ to nie tylko jest niegrzeczne, ale również szkodzi Twojemu własnemu doświadczeniu teatralnemu.

6. Nie wierć się na miejscu

W czasie trwania sztuki staraj się być jak najmniej ruchliwy. Nie wierć się na swoim miejscu i nie wykonuj innych niepotrzebnych gestów, które mogą rozpraszać innych widzów.

O tym musisz pamiętać podczas wyjścia do teatru

Już wiesz, jak zachowywać się w teatrze. Pamiętaj, że teatralny savoir-vivre polega na szacunku dla artystów, innych widzów i samego wydarzenia teatralnego. Przestrzeganie tych zasad pomoże stworzyć przyjemną atmosferę i pozwoli wszystkim cieszyć się przedstawieniem.