Reforestacja, czyli, jak i kiedy przeprowadzić sadzenie drzew? Zielona przestrzeń wokół Ciebie
Sadzenie drzew to nie tylko sposób na ozdobienie przestrzeni wokół nas, ale także istotny krok w kierunku ochrony środowiska. Z naszego artykułu dowiesz się, jakie korzyści przynosi reforestacja i kiedy najlepiej sadzić drzewa liściaste. Jak to zrobić oraz jakie gatunki drzew można posadzić blisko domu, aby stworzyć zieloną przestrzeń?
Sadzenie drzew, czyli korzyści z reforestacji dla środowiska
Ponowne sadzenie drzew na kiedyś zielonych terenach, znane jest także jako reforestacja. Proces ten oczywiście jest korzystny dla środowiska naturalnego. Drzewa bezpośrednio wpływają na jakość naszego życia, np. obniżają odczuwalną temperaturę na miejskich ulicach i produkują tlen. Oto kilka głównych korzyści, jakie niesie ze sobą sadzenie drzew.
Poprawa jakości powietrza
W czasie fotosyntezy, w dużym uproszczeniu drzewa pochłaniają dwutlenek węgla (CO2) i emitują tlen (O2). W ten sposób przyczyniają się do redukcji zanieczyszczenia powietrza, jakim oddychamy. Jest to ważne zwłaszcza w dużych miastach, gdzie słaba jakość powietrza stanowi poważny problem.
Warto także wspomnieć, że liście drzew wychwytują pyłki, kurz oraz inne drobne zanieczyszczenia, jakie unoszą się w powietrzu. Ten swoisty system filtracyjny eliminuje związki, które mogą powodować problemy zdrowotne takie jak np. astma, alergie oraz inne choroby układu oddechowego.
Zwiększenie bioróżnorodności
Każda część drzew – począwszy od korzeni, poprzez pień, aż po koronę – stanowi miejsce życia dla różnorodnych organizmów. Dlatego też sadzenie drzew pozwala na stworzenie zróżnicowanych siedlisk, które są mniej podatne na choroby i zmiany klimatyczne. Ponadto, drzewa przyciągają różne gatunki owadów zapylających, co ma bezpośredni wpływ na zwiększenie plonów roślin uprawnych.
Ochrona przed erozją gleby
Erozja gleby jest przyczyną takich zjawisk jak utrata jej żyzności oraz degradacja środowiska. Rozbudowane systemy korzeniowe drzew pełną funkcję stabilizująca glebę. Działają jak swoista sieć, która utrzymuje glebę w miejscu i chroni ją przed działaniem wody czy też wiatru. Ma to duże znaczenie tam, gdzie ryzyko erozji jest wysokie – na przykład na terenach pochyłych. Systemy korzeniowe zwiększają zdolność gleby do zatrzymywania wody i składników odżywczych. Co sprawia, że pozostaje ona żyzna.
Zatrzymywanie wody opadowej
Kolejną korzyścią reforestacji jest retencja wody deszczowej. Korzenie drzew zatrzymują wodę, wykorzystując ją do odżywiania. Potem woda ta stopniowo się uwalniania. Dzięki temu na terenach zalesionych, zdecydowanie rzadziej występują zalania i powozie, niż na terenach bez drzew. Magazynowanie wody w korzeniach drzew wpływa także na utrzymanie stabilnego poziomu wód gruntowych. W ten sposób drzewa przeciwdziałają skutkom suszy, zapewniając nawodnienie gleby. W miastach, gdzie problem z odpływem wód opadowych jest częsty, drzewa zmniejszają obciążenie systemów kanalizacyjnych i zapobiegają zalaniom i podtopieniom.
Kiedy sadzić drzewa liściaste?
Nie ma jednej odpowiedzi na takie pytanie. Termin sadzenia uwarunkowany jest od wielu czynników. Niemniej można wskazać kilka wskazówek dotyczących sadzenia drzew liściastych.
Wiosna
Wiosna to naturalny termin na sadzenie drzew. Zarówno tych owocowych, jak i leśnych. Gleba jest o tej porze roku już na tyle ciepła, by korzenie nie marzły i mogły się rozwijać. A odpowiednią ilość wody zapewniają roztopy i wiosenne deszcze.
Sadzone wiosną drzewa mają sporo czasu na ukorzenienie się, zanim nastaną letnie upały. A to ma istotne znaczenia dla ich zdrowego wzrostu oraz ułatwia im przetrwanie kolejnego sezonu. Coraz dłuższe dni sprzyjają fotosyntezie, więc drzewa szybko się rozwijają. Sadzenie drzew wiosną daje drzewom kilka miesięcy na aklimatyzację i wzrost przed nadejściem pierwszych upałów, co zmniejsza ryzyko szoku termicznego i odwodnienia.
Jesień
Kolejnym dogodnym terminem na sadzenie drzew liściastych jest jesień. W jesiennych miesiącach gleba jest jeszcze ciepła i nawilżona. Warunki te sprzyjają rozwojowi systemu korzeniowego. A do tego nie ma konieczności intensywnego wzrostu liści i gałęzi, co jest charakterystyczne dla wiosny. Posadzone wczesną jesienią drzewa mają czas na prawidłowe ukorzenienie się przed zimowymi miesiącami, a wiosną będą gotowe do pełnego wzrostu.
Sadzenie drzew liściastych – o tym warto pamiętać
Fachowcy odradzają sadzenie podczas ekstremalnych warunków – latem. Wysokie, temperatury w lecie i brak wody mogą powodować problemy z zakorzenieniem się i wzrostem sadzonek. Młode drzewa są wówczas narażone na transpirację, czyli utratę wody przez parowanie. Natomiast zimą gleba jest twarda i zbita przez mrozy, co w większości przypadków uniemożliwia prawidłowy rozwój systemu korzeniowego. Sadzenie drzew w zimie naraża je na niskie temperatury, które mogą prowadzić do przemarzania i obumierania.
Jak posadzić drzewo krok po kroku?
Sadzenie drzewa wymaga odpowiedniego przygotowania i przestrzegania kilku zasad, aby zapewnić jego zdrowy rozwój. Oto instrukcja, jak sadzić drzewa krok po kroku:
Krok 1. Wybierz gatunek drzewa
Weź pod uwagę warunki, jakie panują na danym terenie, aby drzewo mogło się dobrze rozwijać. Wybierz gatunek, któremu odpowiada dane stanowisko. Ważny jest rodzaj gleby, nasłonecznienie i obecność innych roślin. Dowiedz się, jak duże drzewo będzie w przyszłości, szczególnie jeśli planujesz posadzić je blisko domu lub innych budynków.
Krok 2. Przygotuj glebę
Na samym początku usuń wszelkie chwasty, kamienie i inne przeszkody, które mogą utrudniać rozwój korzeni. Za pomocą łopaty wykop dół dwa razy szerszy niż bryła korzeniowa drzewa. Głębokość dopasuj tak, by po umieszczeniu w dole, gleba, z jaką kupiłeś drzewo była na równi z ziemią dookoła. Warto także do dołu dodać kompost lub nawóz, który wzbogaci ją w niezbędne składniki odżywcze.
Krok 3. Posadź drzewo
Umieść drzewo w wykopanym dołku. Upewniaj się, że korzenie są równomiernie rozłożone. Nie powinny być zagięte. Następnie zasyp dół ziemią, delikatnie ubijając ją, aby wyeliminować powietrze i zapewnić stabilność drzewa. Możesz również użyć palików, aby podpierać młode drzewo, chroniąc je przed silnym wiatrem.
Krok 4. Pielęgnacja po posadzeniu
Gdy drzewo jest już zasadzone obficie je podlej. Następnie nałóż warstwę ściółki wokół drzewa, co pomoże zachować wilgoć w glebie i ograniczy wzrost chwastów. Ściółka powinna być oddalona od pnia drzewa, aby zapobiec gniciu. Możesz użyć naturalnych materiałów, takich jak kora drzewna, trociny lub agrowłókniny. Ściółka nie tylko pomaga w utrzymaniu wilgoci, ale także poprawia strukturę gleby, wspierając rozwój korzeni.
Przez pierwszy rok regularna pielęgnacja ma duże znaczenie dla zdrowego wzrostu młodego drzewa. Nie zapominaj o regularnym podlewaniu, zwłaszcza w okresach suszy. Wyrób sobie nawyk sprawdzania, czy na liściach nie ma oznak obecności szkodników lub chorób. Jeżeli takie zauważysz, możesz zastosować środki ochrony roślin. Na wiosnę należy przycinać gałęzie, bo pomaga to utrzymać zdrową strukturę drzewa i zapobiega rozprzestrzenianiu się chorób.
Jakie drzewa można sadzić blisko domu?
Wszystkie drzewa są piękne, ale nie wszystkie nadają się, by posadzić je blisko domu. Może to wynikać z ich potrzeb, jak i z problemów z ich rozmiarami. Oto kilka gatunków drzew, które są odpowiednie do sadzenia w pobliżu domu.
- Klon (Acer) – są to drzewa ozdobne, które dobrze radzą sobie w różnych warunkach glebowych i klimatycznych. Ich cechą charakterystyczną są duże liście, które przebarwiają się jesienią. Pięknie prezentuje się klon norweski, oraz jego odmiana Globosum, tworząca zwarte, kuliste korony, które dobrze pasują do ograniczonej przestrzeni.
- Brzoza (Betula) – są to drzewa o smukłej sylwetce i białej korze, które nadają się do sadzenia w pobliżu domu. Są stosunkowo odporne na choroby i szybko rosną. Brzozy preferują wilgotne, dobrze drenowane gleby.
- Grusza (Pyrus) – te drzewa są proste i niewymagające w uprawie. A do tego nie osiągają zbyt dużych rozmiarów. Większość drzew owocowych jest dobrym wyborem do sadzenia blisko domu, ponieważ nie tylko dostarczają cienia, ale także owoców.
- Czeremcha (Prunus padus) – jest to drzewo o białych kwiatach, które kwitnie wiosną. Jest to gatunek odporny na mróz i mało wymagający pod względem gleby, co czyni go dobrym wyborem nawet dla mało doświadczonych ogrodników.
Sadzenie drzew – czy zawsze jest możliwe?
W większości przypadków sadzenie drzew we własnym zakresie jest możliwe. Jednak są wypadki, gdy pojawiają się czynniki ograniczające lub uniemożliwiające sadzenie drzew. Oto niektóre z nich.
- Lokalne przepisy i regulacje. W Twojej okolicy mogą obowiązywać przepisy regulujące to, czy, jak i kiedy możliwe jest sadzenie nowych drzew. Zanim zdecydujesz się więc na reforestację, zapoznaj się z obowiązującymi regulacjami, by uniknąć ewentualnych kłopotów.
- Warunki glebowe i klimatyczne. Nie każde drzewo przyjmie się na danym rodzaju gleby czy też w trudnych warunkach klimatycznych. Zanim posadzisz wybrany gatunek, upewnij się, że jesteś w stanie zapewnić mu optymalne warunki do wzrostu.
- Przestrzeń i dostępność światła. Jeżeli nie jesteś w stanie zapewnić drzewom wystarczającej przestrzeni na rozrost, czy też odpowiedniej ilości światła słonecznego, poszukaj mniej wymagających gatunków. Niektóre drzewa mogą potrzebować więcej miejsca na rozwinięcie swoich korzeni i koron.
- Potencjalne zagrożenia dla infrastruktury. Korzenie drzew mogą uszkodzić fundamenty, elementy układu hydraulicznego, czy też chodniki. Natomiast wysokie korony drzew gałęzie mogą stanowić zagrożenie dla linii wysokiego napięcia, czy też kabli telefonicznych. Dlatego przed posadzeniem drzew przeanalizuj, czy dorosłe już drzewo nie będzie w danym miejscu stanowiło problemu w przyszłości.
Reforestacja. Kilka słów na koniec
Sadząc drzewa, inwestujesz w przyszłość. Jednak każdy krok powinien być dobrze przemyślany, aby drzewa wyrosły silne i zdrowe. Warto posadzić drzewo, albo nawet ich kilka w swoim najbliższym otoczeniu, jeśli tylko masz taką możliwość. W ten sposób zapewnisz sobie cień i zdrowe powietrze, a poza tym przyczyniasz się do ochrony środowiska. Chcesz poznać więcej rozwiązań wspierających ekosystem? Odwiedź blog Auchan po więcej inspiracji.