Co odstrasza kleszcze? Jak się przed nimi zabezpieczać? Poradnik

Kleszcze należą do stawonogów (inaczej pajęczaków) i do grupy roztoczy pasożytniczych. W Polsce występuje 20 z 850 gatunków. Żyją średnio 2–4 lata. Kleszcze są pasożytami. Co najlepsze, na kleszcze nie działa przedłużająca się susza czy nawet brak pożywienia. Głodne insekty są w stanie przetrwać nawet kilkaset dni. Zimę przesypiają w ściółce. Wystarczy jednak, że temperatura wzrośnie i wtedy znów stają się aktywne – zazwyczaj od marca aż do listopada, choć mogą pojawiać się też w pozostałych miesiącach.

Kleszcz żywi się krwią swojego nosiciela. Co na kleszcza działa najlepiej? Kleszcz Cię nie dostrzeże – kleszcze są ślepe. Przyciąga go za to ciepło, drgania gleby, ruch powietrza, zapach potu i feromony. Kleszcz może „przyczepić się” do żywiciela nawet na 15 dni.

Kleszcze najczęściej występują w wilgotnych (nawet do 100% wilgotności), ciepłych, zarośniętych miejscach, gdzie żyją gryzonie. Nie przepadają za zmienną temperaturą i za słońcem. Lubią miejsca osłonięte od wiatru.

Kleszcza „złapać” możesz najczęściej:

• na łąkach,
• wśród drzew liściastych i krzewów,
• w lasach (zaroślach i gęstwinach),
• przy brzegach rzek i jezior,
• na ścieżkach leśnych,
• wzdłuż porośniętych dróg,
• w parkach i na skwerach,
• w przydomowych ogródkach,
• w piwnicach.

W Polsce najczęściej przyczepi się do Ciebie kleszcz pospolity. Ten gatunek przenosi na ludzi i zwierzęta choroby bakteryjne, w tym:

• boreliozę,
• tularemię,
• bartonellozę,
• babeszjozę,
• kleszczowe zapalenie mózgu (KZM).

Kleszcze jedynie przenoszą infekcje — same nie chorują. Ukłucie najczęściej jest bezbolesne. Dlatego tak istotne jest sprawdzenie skóry po powrocie z lasu czy podwórka, aby upewnić się, że nie masz go na swoim ciele.

Zobacz też: Tabletka, płyn, a może obroża? Co na kleszcze dla psa

Często kleszcz po napiciu się Twojej krwi po prostu odkleja się i szuka kolejnej „ofiary”. Takie ukłucie zauważysz dopiero gdy pojawią się objawy choroby. Najbardziej charakterystycznym symptomem jest okrągły, pierścieniowaty, czerwony lub czerwonawy, rozprzestrzeniający się rumień z wyraźną obwódką (u 40–50% zakażonych osób). Może on pojawić się nawet po 3 tygodniach od ugryzienia. Jest bezbolesny. Z czasem powiększa się on do ponad 5 cm, a potem zanika i pojawiają się kolejne objawy neurologiczne lub grypopodobne. Zaniedbanie leczenia rumienia może poskutkować rozsianym zakażeniem. Borelioza w organizmie rozwija się przez wiele miesięcy i lat. Nieleczona, prowadzić może do poważnych zaburzeń neurologicznych, pracy serca i chorób stawów. Wcześnie wykrytą boreliozę leczy się antybiotykami.

Inne choroby odkleszczowe mogą objawiać się przewlekłym zmęczeniem, silnym bólem głowy, oraz problemami ze snem czy z poruszaniem się. Kleszczowe zapalenie mózgu można przechodzić bezobjawowo lub z objawami typowymi dla grypy. Niektóre przypadki mogą jednak przebiegać w ciężki sposób – prowadzić do zapalenia opon mózgowych czy rdzenia mózgu.

Jeśli podejrzewasz u siebie którąś z chorób odkleszczowych, skonsultuj się koniecznie z lekarzem. Możesz też zawczasu skonsultować się ze specjalistą na temat szczepionki na kleszczowe zapalenie mózgu.

Leczenie boreliozy i innych chorób odkleszczowych jest długie i uciążliwe. Znacznie lepiej jest im zapobiegać. Sposobów mogących pomóc uchronić się od kleszczy jest sporo. Znajdziesz je również w Auchan w dziale z preparatami na owady i insekty

Często, zwłaszcza podczas wyjazdów na wakacje lub na weekendowe wypady, wybieramy środki chemiczne, które mają pomóc odstraszać kleszcze i inne owady. Tego typu środki warto też mieć w zanadrzu, jeśli posiadasz psa. To, co najlepsze na kleszcze dla ludzi, niekoniecznie sprawdzi się u zwierząt, dlatego ludzie i pupile powinni stosować dedykowane dla siebie środki.

Preparaty na kleszcze są łatwe w aplikacji i mogą pomóc w ochronie nawet do kilku godzin. W ofercie Auchan znajdziesz spraye na kleszcze dla ludzi i produkty owadobójcze w sprayu dla zwierząt.

Ten drugi rodzaj preparatu można zazwyczaj wykorzystać na dwa sposoby:

• spryskać nim zwierzę,
• użyć aerozolu w pomieszczeniu i spryskać nim rzeczy należące do zwierzęcia. (legowisko, klatkę kennelową czy posłanie).

Przy spryskiwaniu trzeba uważać, by preparat nie dostał się do błon śluzowych zwierzęcia ani do jego karmy czy do miski na wodę. Środek powinno się stosować w dobrze wentylowanym pomieszczeniu. Przed jego użyciem należy zapoznać się z informacją producenta dotyczącą sposobu stosowania.

Przeczytaj też: Jak odstraszyć komary? Kilka skutecznych sposobów

Kleszcze najbardziej lubią wgryzać się w ciepłe miejsca, gdzie krew krąży bezpośrednio pod skórą i gdzie jest ona najcieńsza, w tym:

• w skórę głowy (u dzieci),
• u nasady włosów, 
• za uszami,
• na karku,
• pod pachami i w pachwinach,
• w okolicy bioder,
• pod biustem,
• na brzuchu i w okolicy pępka,
• pod kolanami i w udach, 
• wokół genitaliów.

Po powrocie do domu zdejmij od razu ubranie, wrzuć je do prania i uważnie obejrzyj całe ciało ze szczególnym uwzględnieniem wyżej wymienionych miejsc. Kleszcze lubią ukrywać się w zagięciach materiału. Weź też kąpiel lub spłucz ciało pod prysznicem (wstępnie, bez szorowania gąbką — jeśli będziesz szorować, możesz oderwać tułów kleszcza, ale reszta zostanie w skórze i trudniej Ci będzie ją wyciągnąć).

Jeśli wybierasz się w miejsce, gdzie łatwo spotkać kleszcza, załóż długie spodnie i bluzkę z długimi rękawami w jasnych kolorach. Na takich barwach drobny insekt będzie bardziej widoczny. Załóż też buty nad kostkę i czapkę lub inne nakrycie głowy. Wpuść nogawki w spodnie.

Wiesz już, co odstrasza kleszcze u człowieka. Sprawdź też, jak ograniczyć kleszczom dostęp do Twojego domu lub ogrodu i w jaki sposób je „wyprosić”.

Kleszcze najczęściej przebywają wśród traw na łąkach kwietnych lub w wilgotnych zaroślach – szczególnie w zacienionych miejscach ogrodu. Dlatego zrób porządki w ogrodzie i wyeliminuj miejsca, które mogą być kryjówką kleszczy na sezon zimowy. Jeśli składujesz w okolicy domu drewno na opał, sprawdź, czy nie ma tam nieproszonych lokatorów. Kleszcze lubią ukrywać się między wilgotnymi drwami. Z tego powodu nie powinny one leżeć bezpośrednio na ziemi i w cieniu. Drewno składuj na podwyższeniu, np. na paletach, w pewnej odległości od domu i w nasłonecznionym miejscu.

Zlikwiduj potencjalne siedliska kleszczy – zacienione i krzaczaste, wilgotne miejsca. Pomyśl o reorganizacji ogrodu, by pojawiło się w nim więcej słońca.

Zobacz też: Czym i kiedy nawozić trawnik? Zadbaj o swój fragment zieleni z Auchan

Pozbądź się zalegających w ogrodzie liści i nadmiaru ściółki (tam kleszcze lubią zimować). Koś też regularnie trawę. Zadbaj o to, by w Twoim ogrodzie i w okolicach domu znalazły się gatunki roślin, które mają odstraszać kleszcze. W ogrodzie możesz spróbować posadzić kocimiętkę, miętę, lawendę i rozmaryn. Kleszcze ponoć nie znoszą też złocienia dalmatyńskiego i wrotyczu.

Jeśli zauważyłeś, że na Twojej skórze jest kleszcz, usuń go jak najszybciej. Chwyć go zdezynfekowaną pęsetą, kleszczołapkami, specjalnymi haczykami lub specjalnym lassem za głowę jak najbliżej skóry i powoli, ale zdecydowanie wyciągnij, lekko obracając pęsetę w kierunku przeciwnym do wskazówek zegara.

Po wyjęciu kleszcza sprawdź, czy na pewno wyjąłeś go całego i przemyj miejsce ugryzienia płynem do dezynfekcji. Nigdy nie usuwaj kleszczy gołymi rękami. Rób to zawsze w rękawiczkach. Jeśli wyjęcie kleszcza bez rękawiczek się nie uda, kleszcz zwróci wydzielinę na uszkodzoną skórę i wizyta u lekarza może okazać się niezbędna.

Nie stosuj „babcinych” metod: nie smaruj owada tłuszczem ani kremem. Czego jeszcze nie powinieneś robić? Nie ściskaj go, nie wykręcaj, nie ucinaj, nie przypalaj, nie wydłubuj i nie rozdrapuj miejsca ugryzienia. W ten sposób fragment kleszcza może pozostać w ciele. Jeśli po wyjęciu kleszcza w miejscu ugryzienia pojawi się rumień lub rana zaczyna się jątrzyć, koniecznie umów się do lekarza.

Na odsłoniętą skórę stosuj odpowiednie, dostępne u odstraszacze. Koniecznie też odpowiednio się ubierz, a po powrocie do domu, obejrzyj skórę na całym ciele (w tym w trudno dostępnych miejscach) z pomocą drugiej osoby.

Kleszcz przy użyciu odpowiedniej metody i narzędzi, daje się zwykle łatwo wyciągnąć w całości. Po wyjęciu koniecznie użyj preparatu do dezynfekcji ran. Po wyjęciu kleszcza wybierz się do lekarza na konsultację i badania na boreliozę. Nie zaniedbuj tego tematu, bo skutki mogą być niebezpieczne. Wizyty u lekarza wymaga też nieudana próba wyjęcia kleszcza.

Wyposaż się w Auchan w specjalne środki na kleszcze dla ludzi i zwierząt. Dbaj o bezpieczeństwo własne i całej rodziny – łącznie z czworonogami.