Jak malować farbami akwarelowymi? Poradnik i przydatne akcesoria

Początkujący często nie wiedzą, jak malować farbami akwarelowymi. A przede wszystkim, czego się spodziewać po tym niezwykłym medium artystycznym. Być może malowałeś już innym rodzajem farby, na przykład akrylem? A może po raz pierwszy planujesz sięgnąć po pędzel? To nie istotne – farby akwarelowe dają satysfakcję każdemu twórcy, bez względu na poziom zaawansowania.

Akwarele mają charakter – pigment i woda często robią, co im się podoba. Łączą się ze sobą, tworząc wspaniałe kolorowe wzory. Niekoniecznie takie, jakie dla nich zaplanowałeś. Cechą, która wyróżnia akwarele, jest ich transparentność. Jeśli farba jest przezroczysta, to każde pociągnięcie pędzla jest doskonale widoczne. Właśnie dlatego akwarele mają reputację trudnych do nauczenia się i kontrolowania.

Podstawowa rzecz do zrozumienia na temat akwareli jest ukryta w jej nazwie. Wilgoć i przepływ wody oraz tworzone przez to przezroczyste właściwości decydują o wyglądzie twoich obrazów.

Najważniejsza reguła, którą musisz znać, by wiedzieć, jak zacząć malować akwarelami. Woda zawsze będzie płynąć od mokrej do suchej powierzchni. Obszar mokrej farby będzie dążył do równowagi i będzie płynął w kierunku obszaru o mniejszej wilgotności. Woda przenosi pigmenty z jednego miejsca do drugiego. Po czym paruje i akwarela szybko wysycha. Dlatego czasu na ewentualne poprawki nie ma zbyt wiele.

Jak malować akwarelami na płótnie?
Nie jest to często spotykana technika, a szkoda, ze względu na niebanalne efekty, jakie tworzą akwarele. Jak malować? Płótno (naturalne, niesyntetyczne) jest bardziej chłonne, więc akwarele wysychają szybciej. Podczas malowania po porowatej powierzchni farba nie rozprowadza się równomiernie, co może przeszkadzać osobom, które lubią dokładne pokrycie.

Nie trzeba wiele, aby zacząć malować. Podstawy obejmują: 

Nie potrzebujesz ogromnej gamy kolorów, aby uzyskać wspaniałe rezultaty. Wystarczy wiedza o tym, jak łączyć kolory podstawowe, by uzyskać nowe kolory i różne ich odcienie. 

Na początek najlepsze są dobrej jakości farby akwarelowe w rozsądnej cenie. Wystarczający będzie zestaw składający się z 12 odcieni, który zawiera wysokiej jakości akwarele we wszystkich
ciepłych i chłodnych barwach podstawowych. 

Pędzle do akwareli są specjalnie zaprojektowane do pracy z wodą. Mają spiczastą końcówkę dla dokładności i trzymają dużo wody. Najlepsze pędzle do akwareli są wykonane z naturalnego włosia. Takie pędzle wcale nie muszą być drogie – za zestaw pędzli z końskiego włosia zapłacisz kilka złotych. 

Jakie rozmiary powinny mieć pędzle do akwareli? Najlepiej zacząć do malowania średnim pędzlem w rozmiarze 8. Jeśli kupujesz zestaw, to zadbaj, by znalazły się w nim również mniejsze i odrobinę większe pędzle np. w rozmiarze 2 i 12. 

Blok do akwareli jest koniecznością, ponieważ każdy inny rodzaj papieru nie radzi sobie zbyt dobrze z mokrą farbą. Profesjonaliści używają papieru bawełnianego, ale jest bardzo drogi. Do pierwszych wprawek użyj wytrzymałego i chłonnego papieru do akwareli o gramaturze 190 g/m². Zasadniczo im wyższa gramatura kartek, tym lepiej. 

Sprawdź również: Jak zrobić kwiaty z bibuły? Mamy kilka wskazówek!

Skoro wiesz już jakich materiałów potrzebujesz i czego spodziewać się po tego typu farbach – pora przystąpić do techniki. Sprawdź jak malować akwarelami krok po kroku.

Przygotuj dobrze oświetlone stanowisko, papier, farby, pędzelki i dwa słoiczki czystej wody (jeden do płukania pędzla, drugi do mieszania kolorów). Będziesz także potrzebować palety do przygotowania kolorów. Możesz również wybrać farby akwarelowe na palecie, co bardzo ułatwia sprawę. Zamiast palety do mieszania farb możesz użyć białego talerzyka.

Jak zacząć malować akwarelami? Na początek wymieszaj trochę farby. Wybierz dowolny kolor. Zacznij od dobrego zwilżenia pędzla, aby wchłonął dużo płynu i dociśnij włosie do palety. Zrób ładną dużą kałużę. Jeśli używasz tub, wyciśnij trochę farby na paletę. Teraz przeciągnij wilgotnym pędzlem po farbie i pozwól, by pigmenty przeniknęły na włosie.

Delikatnie wymieszaj pigment w kałuży wody. Mieszaj tak długo i dokładnie, aby uzyskać gładką mieszankę. Możesz przetestować siłę swojego koloru na zapasowym arkuszu papieru. Jeśli jest za mocny, dodaj więcej wody. Jeśli jest zbyt jasny, dodaj więcej pigmentu (pamiętaj, że po wyschnięciu farba akwarelowa ma jaśniejszy odcień niż na mokro).

Jak malować akwarelami? Technika mokre na suche

Rozpocznij malowanie akwarelami od zamoczenia pędzla czystą wodą. Wykonaj 4 lub 5 równoległych linii na papierze, pozostawiając odstęp między nimi. Za chwilę zobaczysz, dlaczego to robisz. Gdy papier zostanie zwilżony liniowymi pociągnięciami pędzla, zamocz pędzel w farbie. Teraz zastosuj liniowe pociągnięcia pod kątem prostym do wilgotnych linii. Wielokrotnie maluj wzór linii, jedna pod drugą, pozostawiając odstęp między nimi. Podczas malowania kolorowych linii zobaczysz, jak pigmenty akwareli rozpraszają się na boki w mokrych liniach papieru.

Zwróć uwagę, jak linie farby mają ostre krawędzie w miejscu, w którym nałożyłeś je na suchy papier. Malowanie kresek w ten sposób to technika mokre na suche. Jest to metoda malowania akwarelą, która daje największą kontrolę nad pracą pędzla.

Za każdym razem, gdy pociągnięcie mokrej farby przechodzi przez linie, mokra farba wpływa na wilgotny papier, tworząc efekt rozproszenia. Ponieważ linie czystej wody są wilgotne, ale nie mokre, Twoja mokra farba wpływa do wilgotnych linii.

Twój pierwszy obraz – malowanie akwarelami prostych kwiatów

Technika malowania, której będziesz używać, nazywa się glazurą, co zasadniczo oznacza nakładanie warstw farby na siebie po wyschnięciu. Przygotuj dwa kontrastujące, dobrze rozcieńczone kolory. Farby akwarelowe są przezroczyste i właśnie ten efekt wykorzystasz, malując kwiaty. 

Zacznij od namalowania serii owalnych kształtów. Postaraj się dodać trochę różnorodności – zmieniaj orientację owali. Teraz musisz poczekać, aż farba wyschnie. To ważne, aby uniknąć rozmazywania, chodzi przecież o uzyskanie wyraźnych płatków ułożonych warstwami. 

Teraz namaluj nową serię owalnych kształtów na pierwszej – już suchej. Użyj różnych kolorów i ponownie możesz zmienić orientację owali, tak aby pojawiły się wyraźne krawędzie w różnych odcieniach.

Z każdą nową warstwą farby zwiększaj intensywność koloru. Zwróć uwagę na to, że gdy dwa kolory łączą się, tworzą zupełnie nowy odcień – np. wyraźnie bardziej nasycony środek kwiatu. 

Pozwól farbie ponownie wyschnąć, a następnie namaluj nowe owale. Zmniejsz je nieco i za każdym razem zmieniaj kolory i orientację. Powtarzaj ten proces raz za razem, aż będziesz zadowolony z rezultatu. W ten prosty i bardzo przyjemny sposób uzyskasz wzór składający się z abstrakcyjnych akwarelowych „kwiatów”.

Technika łączenia kolorów – mokre na mokrym
Zacznij od narysowania dwóch kwadratów na papierze. W pierwszym kwadracie pojawią się kształty w chłodnych kolorach, a w drugim w ciepłych. Przygotuj dobrą, mokrą mieszankę wszystkich sześciu podstawowych kolorów na palecie. Chodzi o to, aby pracować szybko, ponieważ chcesz zastosować wszystkie trzy podstawowe kolory (żółty, niebieski i czerwony) na każdym kwadracie, zanim farba zacznie wysychać. Jest to technika zwana mokrym na mokrym.

Zacznij od zwilżenia kwadratu czystą wodą. Chcesz, aby kolory mieszały się ze sobą na papierze, a jest to łatwiejsze, jeśli powierzchnia pozostaje mokra podczas pracy.

W pierwszym kwadracie połącz odcienie chłodne: żółty, niebieski i czerwony. Dobrym pomysłem jest rozpoczęcie od żółtego. Wypełnij jeden róg kwadratu. Następnie dodaj trochę chłodnego błękitu po drugiej stronie kwadratu. Pozwól farbom rozproszyć się i wymieszać na papierze. Na koniec dodaj trochę chłodnej czerwieni, aby ukończyć kwadrat. Możesz zachęcić farby do mieszania się, lekko przechylając papier. Ten sam schemat wykonaj przy pomocy ciepłych odcieni.

Malarstwo akwarelowe jest jedną z najbardziej satysfakcjonujących i przystępnych form sztuki. Wiesz już jak malować farbami akwarelowymi – otrzymałeś podstawową wiedzę, którą możesz teraz samodzielnie rozszerzyć. Pierwsze efekty z pewnością będą dalekie od ideału, ale przecież chodzi o przyjemność uczenia się nowych rzeczy, prawda?

Z drugiej strony malowanie akwarelami to technika, która wybacza błędy, ponieważ na rozmytych liniach i pozornie wypracowanej niedokładności leży jej cały jej urok. Na początek wcale nie musisz wydawać bajońskich sum na profesjonalne farby i akcesoria. Do nauki wystarczą dobrej jakości, niedrogie przybory plastyczne marki Auchan.

Przeczytaj też: Scrapbooking – co to jest? Jak rozpocząć przygodę ze scrapkami?